Ορτύκια:Τα περασματιάρικα της βροχής

Ένα από τα κυνήγια που μου αρέσουν πολύ είναι να κυνηγώ τα ορτύκια στα περάσματα τους από την χώρα μας .

Αυτά τα μικρά πουλιά γνωστά και ως χαμοπέρδικες προσφέρουν πολλές δυνατές συγκινήσεις και είναι εξαιρετικά σαν άγριο θήραμα που είναι ειδικά για νεαρά κυνηγόσκυλα λόγω της συμπεριφορά όπου παρουσιάζουν όταν βρίσκονται υπό μετανάστευση .

Τα ορτυκάκια λοιπόν που την συγκεκριμένη εποχή τα ονομάζουμε “περασματιάρικα” ξεκινούν το ταξίδι τους από της βόρειες χώρες της Βαλκανικής και αρχίζουν να κατεβαίνουν σε διάφορες μεταναστευτικές πορείες νότια .
Αυτη συμπεριφορά εντύνεται από τα μέσα του Σεπτέμβρη μέχρι και το τέλος του Νοέμβρη η αρχές Δεκέμβρη καμία φορά .
Τα ορτύκια ακολουθούν ανάλογα την γεωγραφική θέση που βρίσκονταν κατά την αναπαραγωγική περίοδο αλλά και τις καιρικές συνθήκες που επικρατούν , διάφορες πορείες προς τον νότο της χώρας μας , για να μπουν κάποια στιγμή στο Αιγαίο και από εκεί μετά από διάφορους ενδιάμεσους σταθμούς στα νησιά μας, να βρεθούν στην Αφρική όπου και είναι ο τόπος διαχείμασης τους.

Ένα από αυτά τα νότια σημεία της τελευταία ξηράς πριν μπουν στην θάλασσα για το πιο δύσκολο κομμάτι του ταξιδιού τους είναι όλη η νοτιοανατολική σχεδόν ακτογραμμή της Αττικής .
Κυνηγότοποι με ονόματα γνωστά πανελλαδικός για τα περάσματα τους σε ορτύκια αλλά και τρυγόνια και όχι μόνο όπως Λεγρενά , Λαύριο , Ανάβυσσος κλπ

Ένας μεγάλος βιότοπος στην πραγματικότητα, ξηρός , άνυδρος , γεμάτος πέτρα κοφτή, αγκάθι , πουρνάρι , αγριελιές , σκίνο και σε κάποια σημεία πεύκα , τα λίγα που έχουν απομείνει πια αφού κάθε χρόνο έχουμε πυρκαγιές που τα καταστρέφουν .
Αν προσθέσουμε ότι η διαμόρφωση αυτών των βιοτόπων είναι λοφάκια που φτάνουν και τα 500 μέτρα πάνω από την θάλασσα , χαράδρες και πλατώματα , αυτομάτως αναδεικνύεται και η δυσκολία αυτών των τόπων στο κυνήγι για ανθρώπους αλλά και για τους τετράποδους συν κυνηγούς μας.
Ειδικά οι νεαροί σκύλοι μας έχουν μπροστά τους ένα δύσκολο έργο ώστε να αποδείξουν ότι το “έχουν “ για να μπορέσουν να γίνουν κάποια στιγμή “κυνηγοί”.
Σ αυτό συμβάλλουν και οι συγκεκριμένοι βιότοποι θρύλοι για τις παλαιότερες εποχές , αλλά και το σήμερα παρ όλη την ασφυκτική πίεση που δέχονται από την οικιστική ανάπτυξη και όχι μόνο, καταφέρνουν να διατηρούν τον θρύλο τους και καμία φορά να τον ανανεώνουν εκπλήσσοντας μας ευχάριστα .

Όπως κάθε χρόνο λοιπόν , έτσι και φέτος ξεκίνησα κυνηγάω τα ορτυκάκια περίπου από τις πέντε του Σεπτέμβρη .
Προσωπικά λατρεύω αυτές τις περιοχές γι αυτό που μου προσφέρουν όταν βρίσκομαι εκεί.
Μυρωδιές καθαρές γεμάτες άρωμα θάλασσας που οι ήχοι των κυμάτων στο σκοτάδι σου υπενθυμίζουν την πολύ κοντινή παρουσία της , όταν δε ανατείλει ο ήλιος, είναι εκεί μπροστά σου γαλάζια , πλανεύτρα !
Πολλές φορές δεν με ενδιαφέρει να βρω πουλιά , αλλά να μπορώ να είμαι εκεί και να μπορώ να ζω αυτό το τοπίο που εκείνες τις στιγμές είμαι και εγώ κομμάτι του.

Πηγαίνω σχεδόν καθημερινά όταν μου το επιτρέπει η δουλειά μου άλλοτε με επιτυχίες και άλλοτε με αποτυχίες και οι δεύτερες είναι πολύ περισσότερες.
Τα κυνηγώ γιατί θεωρώ ότι στους συγκεκριμένους βιότοπους προετοιμάζουν και ετοιμάζουν εμένα και τα σκυλιά μου για το βασικό μου κυνήγι που είναι η πέρδικα και νομίζω ότι μέχρι τώρα δεν με έχουν διαψεύσει ποτέ σ αυτή την θεωρία μου.

Το ραντεβού με τον φίλο συν κυνηγό μου είχε κλειστεί από βραδύς , όταν λοιπόν κατά τις πέντε το πρωί βγαίνω για να ετοιμάσω το aμάξι και να φορτώσω τα σκυλιά, βλέπω ότι βρέχει αρκετά , περιμένω μισή ώρα αλλά η βροχή συνεχίζετε , μάλιστα κάποιες στιγμές δυναμώνει πολύ .
Απογοητεύομαι και στέλνω ένα ΠΜ στον συνκυνηγό μου να μην έρθει και ανεβαίνω στο σπίτι , δεν έχουν περάσει πέντε λεπτά και χτυπά το τηλέφωνο , είναι ο φίλος μου και μου λέει , είμαι κοντά στο σπίτι σου δεν πάμε , χωρίς δεύτερη σκέψη του λέω πάμε !
Αφήνει το αμάξι του και ξεκινάμε , στον δρόμο η συζήτηση είναι χαμηλών τόνων αφού και οι δύο σκεφτόμαστε ότι με αυτό τον καιρό δεν θα έχουν μπει νέα πουλιά οπότε θα κυνηγούσαμε τα ήδη υπάρχοντα που κράτησε ο καιρός να μην μπουν στην θάλασσα και αυτά αν υπάρχουν .
Φτάνωντας στο μέρος πάντa παρέα με την βροχή βλέπουμε ότι ήμαστe μόνοι μας , πράγμα πολύ δύσκολο για τους εδώ κυνηγότοπους , αλλά φαίνεται η βροχή κράτησε πολλούς συναδέλφους στα κρεβάτια τους.

Αφού ξημμέωσε καλά , εξ άλλου δεν υπήρχε καμία βιασύνη , διαλέξαμε τους συνκυνηγούς μας με τέσσερα πόδια και ξεκινήσαμε, , η βροχή είχε κόψει πολύ .
Στην αρχή απόλυτη νέκρα, μέχρι που μετά από λίγο περπάτημα βγήκαμε στο πρώτο πλάτωμα , εκεί άρχισε ένα από τα πιο όμορφα κυνήγια σε ορτύκι περασματιάρικο που έχω κάνει .

Πόντες, φέρμες μονές, διπλές , συναινέσεις σε πουλιά που δεν έβγαιναν να πετάξουν με τίποτε και αν κάποια έβγαιναν από την άλλη άκρη του σκίνου η του πουρναριού ,έτρεχαν γρήγορα να χωθούν στο επόμενο σκίνο η πουρνάρι και τα σκυλιά από πίσω σε πόντες φέρμες .
Τα σκυλιά έμπαιναν μέσα στο πυκνό πουρνάρι φέρμαραν στους τριάντα πόντους το ορτύκι και αυτό δεν πέταγε , αρκετές φορές μπήκα εγώ μέσα όλος και τότε έβγαιναν σαν μπεκάτσες απότομα και με πολύ χαμηλή πτήση , προσφέροντας δύσκολες τουφεκιές.
Κάποιες στιγμές που σταματούσε η βροχή άλλαζαν και συμπεριφορά , πρωτού πάω εγώ κοντά έτρεχαν με τα μικρά ποδαράκια τους μακριά στο καθαρό , αφήνοντας πίσω εμένα και τα σκυλιά που έκαναν ακινησία , μόλις τους έδινα την εντολή άρχιζαν οι πόντες φέρμες πάλι και αυτό μπορούσε να διαρκέσει και πενήντα μέτρα .
Όμορφο κυνήγι που μας “πώρωσε” όλους σκυλιά και ανθρώπους γεμίζοντας μας συγκινήσεις, το οποίο διήρκεσε πάνω από τρεις ώρες .

Ολα αυτά από τα μικρά θαυματουργά ορτυκάκια ένα θήραμα που πρέπει να προσέξουμε πολύ γιατί οι πληθυσμοί τους υποφέρουν από την ίδια την φύση του ορτυκιού , η οποία το σπρώχνει να πάει προς το κάλεσμα του θανάτου που προκαλεί μία ανθρώπινη συσκευή και κάποιοι συλλέκτες κρέατος που θέλουν να ονομάζονται “κυνηγοί “ .
Τα ορτύκια δεν έχουν πρόβλημα ακόμη αλλά αν δεν προσέξουμε στο μέλλον θα έχουν και αφού αυτά δεν μπορούν δυστυχώς να αλλάξουν την φύση τους , θα πρέπει να αλλάξουμε την δικά μας με κάθε τρόπο .

Άφησα τελευταίο την συμπεριφορά αυτών των ορτυκιών της βροχής.
Hταν πουλιά ξεκούραστα που είχαν κοπεί εκεί λόγιο καιρού τουλάχιστον δύο ημέρες και τα περισσότερα είχαν ήδη συναντήσεις τις προηγούμενες ημέρες με κυνηγούς και σκύλους
Η συμπεριφορά τους κατά την διάρκεια της βροχής ήταν αυτή που έπρεπε και τους έχει διδάξει η μαμά φύση για να τα διαφυλάξει από τους κινδύνους και την ίδια την βροχή , δηλαδή να μην θέλουν να πετάξουν με τίποτε χωμένα μέσα στο πυκνό όπως περιέγραψα πιό πάνω ,ενώ κατά την διάρκεια που δεν έβρεχε ήταν αντίθετη , σχεδόν καθαρή συμπεριφορά πέρδικας , γρήγορη διαφυγή με μεγάλη διάρκειας τρέξιμο από σκίνο σε σκίνο και ξαφνικό χαμηλό πέταγμα μεγάλης απόστασης .

Ενα όμορφο κυνήγι λοιπόν που θα μου μείνει χαραγμένο στο μυαλό από ένα σπουδαίο θήραμα σαν αυτά τα ορτύκια της βροχής..

Ορτύκι (Coturnix coturnix)

Το ορτύκι είναι ο προάγγέλος της κυνηγετικής περιόδου.
 Αυτό το μικρό σε μέγεθος θήραμα, με το στρωτό του πέταγμα, προσφέρει κατά τη διάρκεια της θήρας του μεγάλες συγκινήσεις σε μια πληθώρα κυνηγών που θα ασχοληθούν με το κυνήγι του από τις 20 του Αυγούστου μέχρι και τις 28 Φεβρουάριου
Απαντάται κυρίως σε πεδινές περιοχές με διάφορες γεωργικές καλλιέργειες όπως σιτάρι, κριθάρι, καλαμπόκι, ηλιόσπορος, ζαχαρότευτλα, βιομηχανική ντομάτα, μποστάνια, βαμβάκι κτλ, καθώς και σε λοφώδεις περιοχές με αραιή και χαμηλή θαμνώδη βλάστηση.
Το χρώμα του φτερώματος του  με τις  κιτρινωπές και τις καφέ του ραβδώσεις, δημιουργεί τέλεια παραλλαγή με το έδαφος και τη βλάστηση  που χρησιμοποιεί για την κάλυψη του. Πόσοι από εμάς δεν κάναμε  αποτυχημένες προσπάθειες να δούμε  το λουφαγμένο ορτύκι μπροστά από τη μύτη του φερμαρισμένου σκύλου μας;
Είναι είδος μεταναστευτικό. Πολλά πράγματα για τις μεταναστευτικές του κινήσεις δεν είναι ακόμη γνωστά, αλλά σε γενικές γραμμές διαχειμάζει στην Αφρική και τη Δυτική Ασία και αναπαράγεται κυρίως στην Κεντρική Ευρώπη.
Στη χώρα μας διαχειμάζει αλλά και αναπαράγεται σε ορισμένες περιοχές χωρίς όμως να έχουμε ακριβή επιστημονικά στοιχεία ακόμα, για το μέγεθος του πληθυσμού των ορτυκιών που συμπεριφέρονται ως ενδημικά.
Η φθινοπωρινή μετανάστευση δια μέσου της Μεσογείου γίνεται κυρίως τέλη Αυγούστου με Οκτώβριο, τα μεγαλύτερα περάσματα πραγματοποιούνται στα μέσα του Σεπτεμβρίου. Τα πουλιά που μεταναστεύουν φτάνουν στους χώρους που θα διαχειμάσουν από τα τέλη του Αυγούστου και μετά, με κορύφωση τον Οκτώβριο και το Νοέμβριο. Τα ορτύκια κατά τη μετανάστευση κινούνται σε ευρύ μέτωπο. Όταν  κατάκοπα ‘πέφτουν’ στις ακτές για να ξεκουραστούν γίνονται εύκολη λεία και πολλές φορές συλλέγονται μαζικά με δίχτυα ( κυρίως στην Αίγυπτο και τη Λιβύη).    
Την Άνοιξη (αρχές Μαρτίου) τα πουλιά αφήνουν τους χώρους, που πέρασαν το χειμώνα και αφού διασχίσουν τη Μεσόγειο φθάνουν στις βορειότερες περιοχές αναπαραγωγής τους το Μάιο, με μικρές αποκλίσεις γύρω από αυτές τις ημερομηνίες. Σε αυτές τις αποδημίες τα αρσενικά άτομα προηγούνται των θηλυκών.
Επίσης σημειώνονται  μετακινήσεις και κατά τη διάρκεια της αναπαραγωγικής περιόδου. Συμπερασματικά θα μπορούσαμε να πούμε – γεγονός που προκύπτει και από παρατηρήσεις δακτυλιωμένων πουλιών - οι μετακινήσεις τους είναι ιδιαίτερα πολύπλοκες. Ο αριθμός των ορτυκιών που φτάνουν  στους χώρους αναπαραγωγής δεν ο ίδιος κάθε χρόνο. Το πιο πιθανό είναι, οι μετακινήσεις τους να σχετίζονται με τις κλιματολογικές συνθήκες που επικρατούν κυρίως κατά την άνοιξη. Υπάρχουν περιπτώσεις που τα ορτύκια κατευθύνονται σε περιοχές με κλίμα περισσότερο υγρό και αποφεύγουν άλλες που τη συγκεκριμένη χρονιά η άνοιξη ήταν ιδιαίτερα ξηρές και θερμές.

Αναπαραγωγή - συνήθειες

Η αναπαραγωγική περίοδος αρχίζει με τη άφιξη τους στην Ευρώπη οπότε και σχηματίζονται τα ζευγάρια. Είναι είδος το οποίο συμπεριφέρεται σαν μονογαμικό, αλλά και σαν πολυγαμικό, πράγμα το οποίο πρέπει να καθορίζεται μάλλον από την αναλογία των δύο φύλων σε κάθε περιοχή όπου αναπαράγεται.
Αναπαράγεται σε μια μεγάλη γκάμα βιοτόπων, από χαμηλά μέχρι 2000 μέτρα υψόμετρο. Σε αρκετούς από εμάς έχει τύχει στα πρώτα κυνήγια της πέρδικας να σηκώσουμε οικογένειες ορτυκιών.
Σε γενικές γραμμές όμως προτιμάει να αναπαράγεται σε γεωργικές καλλιέργειες. Τη φωλιά την κατασκευάζει το θηλυκό. Γεννάει 7-12 αυγά, τα οποία επωάζονται από το θηλυκό για 17 περίπου ημέρες και εκκολάπτονται όλα ταυτόχρονα.
Οι νεοσσοί έχουν τη δυνατότητα να βαδίζουν αμέσως (όπως άλλωστε και όλα τα ορνιθόμορφα πχ πέρδικα, φασιανός κτλ). Τα μικρά έχουν τη δυνατότητα να πετάξουν 10-11 ημέρες από τη γέννηση τους, παρόλο που το φτέρωμα τους ολοκληρώνεται σε 19 ημέρες από την ημέρα της εκκόλαψης τους.
Τα νεαρά μπορούν να διακριθούν από τα ενήλικα όταν αποκτήσουν το κανονικό τους φτέρωμα από το χρώμα του ταρσού τους που είναι κίτρινο, σε αντίθεση με τα ενήλικα όπου το χρώμα του ταρσού είναι ροζ. Επίσης αν κρατήσουμε ένα νεαρό ορτύκι από την κάτω σιαγόνα του ράμφους του αυτή θα λυγίσει, ενώ στα ενήλικα είναι ισχυροποιημένη και δεν κάμπτεται.
Το κυνήγι του ορτυκιού κυρίως στον κάμπο δεν είναι αρκετά κουραστικό και αποτελεί προπόνηση για τον κυνηγό και για τον σκύλο για την μετέπειτα κυνηγετική περίοδο. Είναι όμως πολύ ευχάριστο και χαρίζει όμορφες κυνηγετικές στιγμές. Θέλει  αργό και μεθοδικό ψάξιμο, αφού λόγω της συμπεριφοράς του είναι αρκετά δύσκολο να μπλοκαριστεί και να σηκωθεί.
Τα περασματικά ορτύκια είναι πιο εύκολο να κυνηγηθούν αφού κατάκοπα όπως είναι από το ταξίδι δεν ποδαρώνουν, αλλά παραμένουν λουφαγμένα, οπότε είναι πιο εύκολο για το σκύλο να τα μπλοκάρει.
 Για να απολαύσουμε το κυνήγι του, μας χρειάζεται καλός και μεθοδικός σκύλος, βραχύκαννο όπλο, ψιλά σκάγια και όρεξη για κυνήγι.

Οι μαντεψιές για τα ορτύκια

Αυτές τις μέρες είναι που αξίζει τον κόπο η αναζήτηση του περασματιάρικου ορτυκιού. Η Νότια Πελοπόννησος, η Μάνη, η Χαλκιδική, όλα τα νησιά από τη Σαμοθράκη και τη Θάσο μέχρι την Κρήτη και τη Γαύδο, φιλοξενούν για ένα βράδυ τους ταξιδιώτες της νύχτας.

Οσο πιο συχνά βγαίνουμε, τόσο πιο μεγάλες είναι οι πιθανότητες να πέσουμε σε ένα μεγάλο πέρασμα. Αλλά και να μην πετύχουμε το μεγάλο πέρασμα, μετά τις 10 του Σεπτέμβρη όλο και κάποιο ορτύκι θα σηκώσουμε. Το όφελος είναι πολλαπλό. Τα σκυλιά και εμείς αποκτούμε φυσική κατάσταση τέτοια, που θα μας χρειαστεί όταν πέσουν τα πολλά ορτύκια, αλλά και αργότερα στην μπεκάτσα ή στην πέρδικα.

 Μεγάλη υπόθεση είναι να συναντά το σκυλί μας κάθε μέρα ένα δύο ορτύκια. Ακόμα καλύτερα αν βγάζουμε τρία τέσσερα και τα μισά μας φεύγουν. Η φέρμα του σκύλου μας θα μεγαλώσει σε απόσταση, ενώ ο χρόνος της φέρμας θα παραταθεί και θα σταθεροποιηθεί.

Από τις 8-9 Σεπτέμβρη μέχρι και όλο τον Οκτώβρη, περνάνε ορτύκια σε μεγάλους αριθμούς. Τα πιο πολλά και καλά περάσματα γίνονται μετά του Σταυρού στις 14 Σεπτέμβρη.

Από το 1988 που πάω στη Μάνη και στην περιοχή της Κορώνης για ορτύκια, έχω παρατηρήσει ότι η ημερομηνία 14 είναι σημαδιακή γιατί είναι χαρακτηριστική και τη θυμόμαστε εύκολα, και όχι γιατί η η ίδια ημερομηνία από μόνη της... «βγάζει» ορτύκια... Απλά συμβαίνει κάθε χρόνο μια δύο μέρες πριν ή μία δύο μετά του Σταυρού να αλλάζει ο καιρός, «σπρώχνοντας» τα ορτύκια και τα τρυγόνια μαζικά στην αποδημία.

Πάντα ή σχεδόν πάντα, η μέρα του Σταυρού θα βγάλει διπλό πέρασμα με τρυγόνια και ορτύκια... Από εκεί και πέρα προσωπικά πιστεύω ότι οι ημερομηνίες έχουν αλλάξει και ότι τα περάσματα έχουν μετατοπιστεί πιο πίσω.

Ο Οκτώβρης έχει τα τελευταία χρόνια δώσει καλύτερα περάσματα ορτυκιού από τον Σεπτέμβρη. Ενα μεγάλο βέβαια πλεονέκτημα είναι ότι τον Οκτώβρη ορτύκι κυνηγούν πολύ πιο λίγοι κυνηγοί

Πάντως, πιο πολύ πιστεύω στον καιρό παρά στις ημερομηνίες. Για να έχει ένα καλούτσικο ή καλό πέρασμα από πουλιά πρέπει να έχει όλη μέρα κι όλη νύχτα στους κάβους και στα ακρωτήρια 4- 5 μποφόρ. Θα περάσουν ορτύκια και τρυγόνια, αλλά θα μείνουν και πολλά.

Οι άνεμοι...Για να κάνει πολύ μεγάλο πέρασμα, πρέπει από νωρίς να φυσάει ελαφρό αεράκι 2-3 μποφόρ ώστε τα πουλιά μόλις νυχτώσει να ξεκινήσουν, άλλα μετά τις δώδεκα το βράδυ ή το πολύ μέχρι τις τρεις, να βάλει αέρα από 6-7 μποφόρ.

Την άλλη μέρα θα είναι «φίσκα» στα πουλιά. Αυτό όμως γίνεται λίγες φορές από τις αρχές Σεπτεμβρίου μέχρι τα μέσα Οκτώβρη, που είναι ο «καιρός» των τρυγονιών και των ορτυκιών. Μετά τα μέσα Οκτώβρη, επειδή τα τρυγόνια έχουν περάσει, με τις ίδιες συνθήκες έχει μόνο ορτύκια.

Ο βοριάς φέρνει τα πάντα. Η διαφορά μεταξύ τρυγονιού και ορτυκιού είναι ότι, εκτός εξαιρέσεων, ο νοτιάς είναι σαν να τίθεται απαγορευτικό για τα ορτύκια, κάτι που δεν ισχύει για τα τρυγόνια. Αν δώσει νοτιάδες την εβδομάδα που έρχεται, μετατοπίστε χωρίς συζήτηση την άδειά σας μια βδομάδα αργότερα. Οι νοτιάδες κρατούν συνήθως 4-5 μέρες, αλλά μετά «καπάκι» έρχεται το μεγάλο πέρασμα.

Τα πράγματα είναι απλά. Υπάρχουν δύο τρόποι για να πέσουμε σε πέρασμα. Ο πρώτος είναι με τις ημερομηνίες. Από τις 10 περίπου Σεπτεμβρίου μέχρι τις 25 ή το τέλος, κάνουμε «βάρδιες» σε ένα ξερονήσι ή σε ένα ακρωτήρι, στα μέρη που είπαμε παραπάνω. Στο διάστημα αυτό θα υπάρξουν σίγουρα δύο -τρία περάσματα και τρυγονιού και ορτυκιού. Οσο περνάνε οι μέρες θα αυξάνεται το ορτύκι και θα μειώνεται το τρυγόνι.

Ο δεύτερος τρόπος... είναι η ΕΜΥ! Η πρόβλεψη δηλαδή του καιρού. Βροχές, καταιγίδες και άστατος καιρός, σπρώχνει μαζικά τα πουλιά σε αποδημία. Προσοχή όμως, γιατί τα πουλιά φεύγουν μια δυο μέρες πριν τις καταιγίδες και αμέσως μετά την πρώτη μέρα που θα λάμπει ο ήλιος και θα βάλει το βοριαδάκι. Ποτέ δεν ταξιδεύουν με καταιγίδα και βροχή. Θυμάμαι στη Μάνη τρομερά περάσματα με ντάλα ήλιο και μπουνάτσα, αλλά αν κοίταζες τις μετεωρολογικές προβλέψεις στη βόρεια Ελλάδα, έδειχναν από την επόμενη μέρα βροχές και καταιγίδες.

Βοριαδάκια λοιπόν και παραλλαγές του βοριά, είναι ο καλύτερος καιρός για εμάς. Ποτέ νοτιάς! Οι παλιοί κυνηγοί στην Κορώνη έλεγαν:

-«Αμα το πρωί γράφεις το όνομά σου από την υγρασία πάνω στο καπό του αυτοκινήτου, γύρνα για ύπνο με την κυρά σου, μην πας πουθενά...»

ΜΠΑΜΠΗΣ ΓΚΑΒΑΣ